Autyzm

Definicja

Autyzm jest zaburzeniem neurorozwojowym, które wpływa całościowo na rozwój i funkcjonowanie danej osoby. Jego przyczyny nie są w pełni znane – wpływ na ujawnienie się autyzmu mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe.

Autyzm jest częścią tożsamości danej osoby, występuje od urodzenia i… po prostu jest. Nie jest chorobą. Jest stanem – odmiennym sposobem myślenia i odczuwania świata. U niektórych osób prowadzi do niepełnosprawności o różnym stopniu, ponieważ może powodować poważne problemy w życiu i ograniczać samodzielne radzenie sobie z codziennymi wyzwaniami.

Określenie „spektrum autyzmu” ma na celu zwrócenie uwagi na to, jak różnorodne są osoby z autyzmem i w jak różny sposób zaburzenie to może wpływać na ich życie. W spektrum znajdują się zarówno osoby niemówiące werbalnie, mające poważne problemy w zakresie samodzielności i funkcjonujące na poziomie niepełnosprawności intelektualnej, jak również osoby sprawnie porozumiewające się mową, zakładające rodziny i realizujące się w życiu zawodowym. 

Objawy

• Problemy z sferze społecznego komunikowania się i interakcji społecznych

Osoby w spektrum autyzmu mają trudności w nawiązywaniu kontaktów i przestrzeganiu reguł społecznych, a także ze zrozumieniem reakcji i emocji innych ludzi oraz często wyrażają własne uczucia w nietypowy sposób. Mogą w ogóle nie posługiwać się mową werbalną albo mieć ograniczony zasób słów; mogą też mówić płynnie, ale mieć trudności z rozumieniem kontekstu i wyrażaniem abstrakcyjnych pojęć. Często nie potrafią kompensować tego gestem ani innymi formami przekazu lub ich próby radzenia sobie nie są w pełni wystarczające. W interakcjach z innymi nie okazują wzajemności, ich wypowiedzi mogą często bardziej przypominać wykład niż codzienną rozmowę.

• Tendencja do powtarzalnych wzorców zachowań, zainteresowań i aktywności

Osoby w spektrum autyzmu przejawiają opór przed zmianami w otoczeniu i przebiegu aktywności; mają nietypowe zainteresowania i pasje. Zachowują się w nietypowy, powtarzalny lub zrytualizowany sposób, co może dotyczyć sposobu poruszania się, chodzenia, mówienia, sposobu wykonywania codziennych czynności itp. Zdarza się, że posiadają niezwykłe dla swojego wieku lub wyjątkowo nasilone zainteresowania i ulubione tematy, którym poświęcają wiele swojego czasu i uwagi. Często w zmieniony sposób odbierają i przetwarzają bodźce sensoryczne z otoczenia, np. narzekają, że jest za głośno, za jasno lub brzydko pachnie, choć wokół inni tak nie uważają. Osoby w spektrum autyzmu naprawdę wtedy czują inaczej, ich zmysły działają w szczególny sposób.

Materiały do pobrania

Instruktaż dla rodziców dotyczący wprowadzania planu dnia na terenie domu.